Naar aanleiding van de door de rekenkamer in samenspraak met de Commissie begroting en verantwoording opgestelde onderzoeksagenda 2022, heeft de rekenkamer een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de informatievoorziening aan de raad inzake de structurele bezuinigingen ten bedrage van € 17 miljoen in het Sociaal Domein waartoe college en raad in 2020 besloten. Het belang van dit onderwerp was gelegen in de in 2019 geconstateerde begrotingsoverschrijdingen in het Sociaal Domein.
Een verkennend onderzoek houdt in dat op basis van de beschikbare informatie een globale beoordeling plaatsvindt om te bezien of er voldoende aanknopingspunten zijn die een diepgaand onderzoek rechtvaardigen.
De rekenkamer wil met deze brief de bevindingen uit het verkennend onderzoek met u delen en daar ook enkele adviezen aan verbinden.
Nieuws
Onderzoek naar externe inhuur bij de gemeente Maastricht
De gemeente Maastricht hanteert de volgende definitie voor externe inhuur: “Externe inhuur betreft het uitvoeren van werkzaamheden in opdracht van een bij de organisatie in dienst zijnde opdrachtgever, door een private organisatie met winstoogmerk, d.m.v. het tegen betaling inzetten van personele capaciteit en deskundigheid, zonder dat daar een arbeidsovereenkomst of aanstelling tussen de organisatie en de daarbij ingezette personen aan ten grondslag ligt”.
In Maastricht wordt jaarlijks afgerond € 16 mln. aan externe inhuur uitgegeven. Dit is 13% van de totale gemeentelijke loonsom. Onder meer vanwege deze omvang, maar ook vanwege signalen over een specifieke casus, werd door de Commissie begroting en verantwoording van de gemeenteraad aan de rekenkamer de suggestie meegegeven om in het jaar 2022 het gemeentelijk beleid rond externe inhuur nader te onderzoeken.
Gegeven het belang en de belangstelling van de raad en de Commissie begroting en verantwoording voor dit onderwerp, wil de rekenkamer nader onderzoeken welke waarborgen de gemeente heeft ingebouwd om het beleid op het terrein van de externe inhuur doeltreffend en doelmatig uit te voeren. De belangstelling van de raad voor dit onderwerp sluit aan bij de drie traditionele rollen van de raad:
- De volksvertegenwoordigende rol: draagt de inhuur van externen bij aan het bereiken van de beoogde maatschappelijke effecten, op een doelmatige manier?
- De kaderstellende rol: is gedefinieerd wat precies met de externe inhuur in een concreet geval bereikt moet worden? Wat wordt daarvoor gedaan en wat mag het kosten?
- De controlerende rol: is bereikt wat beoogd werd en is gedaan wat gedaan moest worden en zijn de daarvoor geldende regels in acht genomen?
De rekenkamer heeft besloten dit verzoek te honoreren en beschrijft voorliggend haar aanpak om nader te onderzoeken welke waarborgen de gemeente heeft ingebouwd om het beleid op het terrein van de externe inhuur doeltreffend en doelmatig uit te voeren.
2022-10: Subsidiebeleid gemeente Maastricht
De rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar het subsidiebeleid van de gemeente Maastricht. In het rapport van de Rekenkamer Maastricht staat dat de gemeenteraad haar kaderstellende en controlerende rol niet goed kan waarmaken met de manier waarop het subsidiebeleid van de gemeente Maastricht in de periode van 1-1-2017 tot en met 1-4-2022 is ingevuld. Daarom vindt de rekenkamer dat de manier waarop subsidieontvangers verantwoording afleggen aan de gemeente verbeterd moet worden. En ook het afleggen van verantwoording door het college aan de gemeenteraad én de burger kan beter.
De rekenkamer constateert dat een kaderstellend document waarin het subsidiebeleid op hoofdlijnen is beschreven, ontbreekt. Hierdoor is niet duidelijk hoe het college de afweging maakt welk beleidsinstrument (het beste) kan worden ingezet om het gewenste (beleids)doel te bereiken in situaties waarin marktpartijen worden ingeschakeld. Subsidie is dan één van de mogelijke beleidsinstrumenten, maar ook bijvoorbeeld aanbesteding of inkoop zijn toepasbaar.
Een openbaar toegankelijk, compleet en eenduidig gemeentebreed meerjaarlijks overzicht voor alle verstrekte subsidies, binnen alle regelingen en over alle beleidsterreinen heen, ontbreekt bij de gemeente.
De rekenkamer benadrukt in haar aanbevelingen dat de raad gebaat is met een door het college op te stellen afzonderlijk ‘jaarverslag subsidies’ dat een meerjarig inzicht (inclusief duidelijke toelichting) biedt in de geplande en verstrekte subsidies in relatie tot de beleidsdoelstellingen.
2022-10: Rekenkamerbrief verkennend onderzoek art. 213a Gemeentewet
De rekenkamer heeft een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de toepassing van art.213a van de Gemeentewet. Uit dit verkennend onderzoek blijkt dat het college geen uitvoering heeft gegeven aan de genoemde wettelijke verplichting om periodiek onderzoek uit te voeren naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door hem gevoerde bestuur en aan de raad schriftelijk verslag uit te brengen van de resultaten van de uitgevoerde onderzoeken. De rekenkamer heeft dit tijdens een kennismakingsgesprek op 6 september jl. tussen college en rekenkamer aan de orde gesteld, hetgeen geleid heeft tot de raadsinformatiebrief van het college. De inhoud van deze brief is helder: het college herkent de constatering van de rekenkamer en kondigt maatregelen aan. Met deze erkenning en de toegezegde verbetermaatregelen is naar het oordeel van de rekenkamer op dit moment geen verder onderzoek nodig.